Lanam Ta Hte Hka Kaba Ai Hpang Alak Mi Sadi Ra Na Kan Machyi Kan Mase Ana
–
Jinghpaw mung hta Jun shata htum wa maga kaw nna hkashi, hka-nu ni tung kaba wa ai majaw mare kahtawng muklum kaba ni hka lim hka hpyen hkrum sha wa sai re. Dum nta sutgan ni sum mat wa ai hta sha n-ga, asak si hkrum ai mabyin ni mung byin lai mat wa sai. Ya dai zawn hka tung kaba ai hpang byin wa chye ai hte sadi maja makawp maga ra ai gaw, hkam ja lam rai nga ai. Grau nna ndai ten hta sadi makawp maga ra na gaw, kan machyi kan mase ai ana n byin na matu rai nga ai. Ndai bat hta gaw kan machyi kan mase ana hte seng nna hpaji jaw ai sumroi hpe tang madun mat wa na nngai.
Kan machyi kan mase sawng nna kap bra chye ai ကာလဝမ်းရောဂါ ngu ai gaw, Ingalik hku Cholera ngu ai Bacteria ana kanu a majaw byin wa ai re lam chye lu ai. Ana kap wa ai hte hkying hkum 12 kaw nna 5 ya laman ana a kumla ni madun wa ai nga nna tsidu sarawun ni tsun ai kaw na chye lu ai.
Ana kumla ni gaw: Kan sa ai shaloi n-gu kashin ntsin zawn san ai ntsin sha sa ai, n-gun yawm baw sin ai, ka-awn madawn ai, sai n-gun yawm wa ai, nten hte shinglet ni hkraw wa ai, nsa sa n hkru n law ai zawn nga hkam sha wa ai, malap ndum wa ai du hkra byin wa ai lam ni re hpe chye lu ai.
Ndai ကာလဝမ်းရောဂါ kan machyi kan mase ana gaw kap bra lawan ai ana re ai hte hka dat hpe yawm shangun ai majaw, aten dep tsi tsi lajang ai lam n lu galaw yang, sinde (ကျောက်ကပ်) hten wa chye ai hte asak si sum ai du hkra byin wa chye nga ai. Dai majaw lani mi hta 3 lang hta lai nna kan mase wa ai rai yang, ni nawn ai tsi jaw gawk, tsi rung ni de sa jep tsi tsi hkam la na lam ahkyak ai nga nna hpaji jaw da nga ai re.
Ndai kan machyi kan mase ana gaw; ma kajai ni, asak kaba sai gumgai, dingla ni, hkumhkrang hkam jan atsam yawm ai ni hta grau nna kap bra machyi loi ai lam tsidu sarawun ni hpaji jaw tsun da ai hpe chye lu ai.
Dai zawn kan machyi ana byin nga ai machyi masha hpe, dat-sa ngu ai jumhka ntsin jaw lu mai nga ai. Tara shang galaw shapraw tawn da ai dat-sa jumhka htuk ni hpe shi a shadawn shadang hte hkrak gayau nna jaw lu mai nga ai. Dai zawn htuk shapraw tawn da ai jumhka htuk ni hpe n lu mai ai shara ni hta gaw, shadu jahkut tawn da ai hka katsi liter 1 (hkasan bu kaba langai) hta jum dwi hpalap gayau chyaw 6 hte jum chyaw ka-ang hkup bang gayau nna jumhka (dat-sa) mai galaw lu ai lam (WHO) Mungkan Hkamja Lam Wuhpung kaw nna hpaji jaw da ai hpe chye lu ai. Sadi ra na langai gaw, gayau tawn da sai dat-sa (jumhka) ni hpe hkying hkum 24 hta jan nna n mai lu ai lam re.
Kan machyi kan mase ana kap bra wa ai lam ni gaw, n san n seng ai hka hpe lu hkrup ai, n san n seng ai lusha ni hpe sha hkrup ai, machyi masha a kan sa maza, madawn nhpat ni hpe jum hkra ai, machyi masha a kan sa maza, madawn nhpat ni kap hkra da ai arung arai lama ma hpe jum hkra ai, kan machyi mase ana a majaw asak si sum mat ai mang hpe jum hkra ai, nam dum ni kaw nna lwi pru hkrat wa ai ntsin ni hpe hkra hkrup ai hte ji-nu ni sa pa shakap da ai n san n seng ai lusha ni hpe sha hkrup ai lam ni kaw nna, ana kap bra machyi wa chye ai lam hpe tsidu sarawun ni hte hkam ja lam hte seng ai wuhpung ni hpaji jaw ginlen tawn da ai kaw na chye lu ai.
Dai majaw, lusha ni hpe atsawm sha gashin jasan jaseng nna sha na, shadu jahkut nna akahtet hpoihpoi sha na hte lusha n sha shi yang lata hpe sapya hte atsawm gashin nna sha na, namdum hkadum sa ngut ai hpang mung, lata hpe apya hte atsawm sha gashin nna hkum hkrang hkam ja lam a matu makawp maga ra na lam ni hpe hpaji jaw da ma ai re.