Federal Manghkang Hpe Na Shut Sawn Shut Naw Rai Nga Ai Kun?
24 January 2024 – Kachinwaves
မြန်မာလိုဖတ်ရန် link ဆောင်းပါးအဆုံးမှာ ပါရှိပါတယ်။
Sam mung Tawng Ji muklum kaw galaw ai mung bawng zuphpawng hta “munghpawm jet jet” shing n rai “Federal” masa hpe mungdaw ningbaw ni hte ru di amyu sha ningbaw ningla ni tang madun bawng ban ma ai. Sam ningbaw langai rai nga ai Maha Taye Tsi Tu U Chya Pu (မဟာသရေစည်သူဦးကြာပု) kawn “munghpawm jet jet” ra sharawng ai lam tang madun ai shaloi, byin taw nga ai munghpawm mungdan manghkang a lam hpe mau mwi langai hte ga shadawn jaw nna sang lang dan lai wa sai.
Ga shadawn hku nna U Chya Pu tsun dan lai wa sai mau mwi hpe kadun dawk tsun dan mayu nngai.
Shawng de bum ga gin ra shara mi hta Sam wa hte Myen wa pawng nna, sut hpaga bungli langai hpe arau galaw ma ai. Lani mi hta, dai sut hpaga pawng ai Sam wa hte Myen wa gaw shan lahkawng bungli galaw nga ai bum kaw nna layang de gat sa mari ma ai. Gat kaw nna wa ai lam hta lu sha jarit a matu mari wa ai n-gu hpe Myen wa hpai nna, Sam wa gaw hpang kaw hkan nang ai. Bum kadawng lung wa ai shaloi n-gu bu ri baw taw ai majaw n-gu tum ni gayun hkrat wa ai hpe hpang kaw hkan nang ai; Sam wa gaw mu dat ai. Dai majaw Myen ga hku n-gu bu ri baw ai “ဆန်အိတ်ပေါက်နေတယ်… ဆန်အိတ်ပေါက်နေတယ်” ngu hkan tsun wu ai.
Rai tim, Sam wa shaga ai Myen ga gaw nsen n brat ai majaw, Myen wa gaw n-gu buk baw taw ai ဆန်အိတ်ပေါက်နေတယ် ngu ai hpe; magwi hpyet bu ai “ဆင်အီးပေါက်နေတယ်”ngu na la kau wu ai. Dai shara gaw nam maling rai nna nam magwi nga ai majaw, Sam wa ngai hpe shadum ai she rai sai ngu myit la nna, Myen wa gaw bum lung kadawng kaw n-gu buk hpai nna lagat lung mat wa ai. Myen wa lagat ai majaw, Sam wa mung “ဆင်အီးပေါက်နေတယ်၊ ဆင်အီးပေါက်နေတယ်” ngu, tsun let lagat nna hkan nang ai.
Dai hku gat mat wa ai tsawm ra tsan ai shaloi Myen wa gaw grai ba wa ai majaw, Sam wa hkan dep sai. Shaloi Myen wa san ai, “Gara kaw ta magwi?” Shaloi Sam wa bai tsun ai gaw, “Magwi n re. N-gu buk baw ai” ngu tsun let bu ri baw ai shara hpe layung hte madi madun wu ai. Dai shaloi she, n-gu buk baw ai majaw tsun ai re hpe chye la wu ai. U Chya Pu gaw, Myen wa gaw nau sawn nau myit shalai kau ai majaw gat ba taw ai. Sam wa mung n myit n sawn yu ai sha hkan gat nang taw ai ngu, ga shadawn mau mwi hpe tsun hkai dan lai wa sai.
Mau mwi hkai dan ngut ai hpang Maha Taye Tsi Tu U Chya Pu tsun ai gaw, mau mwi hta lawm ai baw taw ai n-gu buri buk gaw ra rawng nga ai mungdan gaw da tara upadi (constitution) hte bung nga ai. Dai majaw gaw da tara upadi hpe gram sharai na “Federal” masa gaw, baw taw ai n-gu buk hpe n lang ai sha n-gu bu ri buk kaja galai lang na matu galaw ai lam rai nga ai ngu nna, tang madun bawng ban lai wa sai.
Jaw nga ai. Mau mwi hta lawm ai bum ntsa kaw sut hpaga bungli rau galaw nga ai shan lahkawng yan a matu, n-gu gaw ahkyak nga ai. Dai n-gu jarit sha nna she shan lahkawng yan bungli atsawm lu galaw na rai nga ai. N-gu hpe baw taw ai bu ri buk kaw na bu ri buk kaja de n-galai bang yang, shan lahkawng yan gumhpraw arang bang nna mari da ai n-gu gaw, lam ntsa hta ru ayai mat nna gaman li la byin mat ai hte arang majoi shama kau ai zawn byin mat na rai nga ai.
Myit sawn yu yang, Federal hpyi shawn ai lam hpe munghpawm kaw nna daw hka garan pru na lam re ngu mu mada ai shing n rai, mung maden ni a sai sumprat dawk bang ai uphkang lam a majaw byin pru wa ai hpang hkan manghkang re ngu nna sha mu mada hkam la ai lam gaw, mau mwi kaw na zawn manang wa tsun ai ga hpe atsawm chye na hkra bai n san la ai sha, myit shalai tsang shalai nna hki ba jam jau hkam let lagat taw ai masha hte bung nga ai. N-gu bu ri buk baw taw ai ngu hkan tsun ai wa mung manang wa chye na n shut, na la n shut na matu, tsun mayu ai hpe asan pra pra chye tsun chye shaga na matu mung ahkyak nga ai.
Rai tim mung, Tawng Ji mung bawng zuphpawng galaw ai 1961 ning kaw nna hti dat yang munghpawm ru di amyu ni a Federal hpyi shawn ai shamu shamawt lam gaw, shaning kru shi ning jan mat wa sai re. Shaning 60 jan sai; Federal hpyi shawn ai lam hpe dai ni na aten du hkra “ဆင်အီးပေါက်နေတယ်” ngu nna sha naw na taw ai rai yang gaw, myit lai tsang lai nna n-gu bu ri hpai lagat ba taw ai wa a mara sha rai na sai.
===
မြန်မာဘာသာဖြင့် ဖတ်ရန် link:
https://m.facebook.com/story.php?story_fbid=724709289692964&id=100064616984622&mibextid=Nif5oz